Aziz Valentin kimdi ve neden bu günü (Sevgililer Günü İngilizce Valentin’in Günü olarak kullanılıyor) özellikle çikolata ve çiçeklerle kutluyoruz?
Bazıları sever, bazıları nefret eder, bazıları ise sadece 14 Şubat’ı hediye satışları için önemser. Aşk tanrısının oku dikkatinizi dağıtmadan önce, işte Sevgililer Günü hakkında bilmediğiniz 20 şey.
- Sevgililer Günü’nün tarihi antik Roma’ya kadar uzanır.
- Kimse Aziz Valentine’nin kim olduğundan (ya da … kimler olduğundan?) tam olarak emin değil.
- Aziz Valentine aşıklardan çok daha fazlasının azizi
- Bir papa, “Hıristiyanlığa aykırı” kutlamaları engellemek için 14 Şubat’ı Sevgililer Günü ilan etmiş.
- Geoffrey Chaucer, Sevgililer Günü’ne romantik bir tatil olarak ilk atfı yapmıştır.
- İlk sevgililer günü notu 1477 yılında gönderilmiş
- Kartlar ve hediyeler Orta Çağ’da popüler hale geldi.
- Esther Howland modern Sevgililer Günü kartına öncülük etmiştir.
- İlk kalp şeklindeki çikolata kutuları 1861’de Sevgililer Günü için ortaya çıktı.
- Viktorya döneminde yaşayan insanlar Sevgililer Günü’nde kaba ifadelerle kartlar gönderdi.
- Hallmark 1913 yılında Sevgililer Günü kartlarının seri üretimine başladı.
- İnsanlar Sevgililer Günü için neredeyse diğer tüm tatillerden daha fazla kart gönderiyor.
- Sevgililer Günü her yıl milyarlarca dolar kazandırıyor.
- Şeker en yaygın Sevgililer Günü hediyesidir.
- COVID-19 salgını sırasında Sevgililer Günü mücevher satışları arttı.
- Altı milyon kişi Sevgililer Günü’nde nişanlanıyor.
- Sevgililer Günü dünyanın her yerinde farklı görünüyor.
- Sevgililer Günü Filipinler’de en yaygın evlilik yıldönümüdür.
- Sevgililer Günü’nde iki bölge ABD eyaleti oldu.
- Tüm tantanaya rağmen, Amerikalılar Sevgililer Günü konusunda ilgisizdir.
Sevgililer Günü’nün Tarihi Antik Roma’ya Kadar Uzanır
Diyelim ki 2000 yıl önce, 14 Şubat’ta Roma’ya bir buket gülle gitseydiniz bir bayrama denk geleceğiniz kesin ama muhtemelen şaşkın bakışlarla karşılaşırdınız. Aslında Romalılar Lupercalia Bayramı olarak bilinen üç günlük bir bayramın tam ortasında olurdu. Ama güllerin bu bayramla hiçbir ilgisi olmazdı.
Birkaç gün süren bu kutlamalara katılanlar genellikle sarhoş olurdu. CU Boulder tarihçisi Noel Lenski NPR’ye verdiği demeçte “kutlamalara katılanların çoğunun çıplak olduğunu” söylüyordu. Erkeklerin ayrıca keçi ve köpek kurban ettiklerini, sonra da bu kurbanların derileriyle kadınlara vurduklarını söylemiş miydik? Bu uygulamanın doğurganlığa yardımcı olduğu düşünülüyordu. Kalp şeklinde bir kutu çikolatanın mı yoksa yeni ölmüş bir keçinin derisiyle kırbaçlanmanın mı bebek yapmaya daha elverişli olduğu konusunda karar sizin.
Kimse Aziz Valentine’nin Kim Olduğundan (ya da … kimler olduğundan?) Tam Olarak Emin Değil
Bazıları Aziz Valentine’nin Roma’da yaşayan bir rahip ve hekim olduğunu ve erkekleri askerlik hizmetinden kurtarmak için gizlice sevgilileriyle evlendirdiğini söylüyor. Bu durum ortaya çıktıktan sonra İmparator 2. Claudius tarafından MS 270 civarında öldürüldüğü söyleniyor. Bununla birlikte, İtalya’nın Terni kentinde bir piskopos da olabileceği söylentiler arasında. İşin eğlencesi bir yana, bu iki hikâyenin aynı kişiye atıfta bulunması da tabiki mümkün.
Tüm bu karışıklık içinde Katolik Kilisesi 1969 yılında Aziz Valentine’i Roma Takviminden çıkarmış olsa da bir aziz olarak tanınmaya devam etmektedir.
Aziz Valentine Sadece Aşıkların Azizi Değildir
Aziz Valentine insan olarak kim olursa olsun, öbür dünyada güzel ve rahat bir mekana sahip olmuştur diye düşünüyoruz. Aşkı ve mutlu evlilikleri gözetmesinin yanı sıra, arıcıların, bayılanların, gezginlerin ve epilepsi hastalarının da koruyucu azizidir.
“Hıristiyanlığa aykırı” Kutlamaları Engellemek İçin Sevgililer Günü’nü Bir Papa Başlatmış
5. yüzyıldı ve Hristiyanlar artık Roma’da gizlenen bir grup dinsiz değildi. Gösterişli Lupercalia kutlamalarını izleyen Papa I. Gelasius, bu kutlamaların “Hıristiyanlığa aykırı” olduğunu düşünmüş ve kesin olarak yasaklamaya karar vermiş.
Papa I. Gelasius tam bir parti karşıtı değilmiş. Rahatsız edici kutlamaları daha sağlıklı (dini açıdan daha sağlıklı) bir şeyle değiştirirse daha başarılı olacağını fark etmiş olacak ki 14 Şubat’ı Aziz Valentine Bayramı ilan etmiş. Sanırım sosyal zeka böyle bir şey. 🙂
Geoffrey Chaucer, Sevgililer Günü’ne Romantik Bir Tatil Olarak Atıfta Bulunan İlk Kişi
Müzakereleri beş yıl süren bir kraliyet evliliğinden daha romantik ne olabilir? Geoffrey Chaucer’ın bu olayı daha da romantikleştirmek için 699 dizelik bir şiire ihtiyaç duymasının nedenlerinden biri de bu olabilir. Sonuç, muhtemelen İngiltere Kralı 2. Richard ile Bohemyalı Anne’in 1380’deki birlikteliğini kutlamak için yazılmış olan “Kümes Hayvanları Parlamentosu” oldu.
Şiir, Şubat ayında çiftleşmek için bir araya gelen kuşları konu alıyor. “Bu şiir Aziz Valentine gününde gönderildi,” diye eklemiş. “Her kuş eşini seçmek için oraya geldiğinde.” diye devam eder. Ancak hikayede, taliplerinden pek de memnun olmayan bir dişi kartal, karar veremediği için Doğa Ana’dan bir yıl daha müddet ister. Bu ek süre 600 yıl boyunca devam eder: Tatil olsun ya da olmasın, seçim yapmaya gerek yok.
İlk Sevgililer Günü Notu 1477 Yılında Gönderilmiş
Efsaneye göre, o dönemde Londra Kulesi’nde tutuklu bulunan ve eşine ilk sevgililer gününü gönderen kişi Fransız Orléans Dükü Charles’tır. Charles gerçekten de hayatı boyunca 500’den fazla şiir kaleme almış üretken bir şair olsa da, ki bunların birçoğu tatile atıfta bulunmaktadır, söz konusu şiir belli bir kişi için yazılmış bir not değil, daha ziyade saray geleneği üzerine bir yorumdur. İngiliz Kütüphanesi bu şiiri “esasen bir anti-valentine” olarak nitelendirmektedir.
Asıl öncü, John Paston’a derin bir aşkla bağlı olan Margery Brews adında kibar bir kadındı. Çift karşılıklı aşk mektupları yazıyordu ve bir tanesinde Margery ondan “sevgili sevgilim” diye bahsediyor ve hatta mektubu “sevgilin” diye imzalıyordu. Ailenin her iki tarafındaki erkekler bu ilişkiyi sorgularken, Margery’nin annesi kendi devreye girdi. “Cuma günü Sevgililer Günü ve her kuş kendine bir eş seçer. Eğer Perşembe akşamı gelmek istersen Margery’nin babasıyla konuşacağım ve bu meseleyi bir sonuca bağlamamız için dua edeceğim.”
Tebrik Kartları ve Hediyeler Orta Çağ’da Popüler Hale Geldi
Chaucer’ın birkaç yüzyıl önce bıraktığı yerden devam eden Shakespeare, oyunlarında Sevgililer Günü’ne birçok atıfta bulunmuş ve bu tatilin artan önemini yansıtmıştır. Alt sınıfların bu günü kutlayıp kutlamadıkları pek bilinmiyor, ancak varlıklı insanların küçük hediyeler ve kartlar vererek bu günü kutladıklarına dair kanıtlar var.
Bildiğimiz en eski basılı kart 1797 yılına ait. Eros ve çiçeklerle süslenmiş olan bu kartta şu dörtlük de yer almaktadır:
“Since on this ever Happy day,
All Nature’s full of Love and Play
Yet harmless still if my design,
Tis but to be your Valentine.”
İçinde Catherine Mossday tarafından elle yazılmış şifreli mesaj daha az romantiktir:
“Bay Brown,
Sizden defalarca gelmenizi rica ettiğim için ricamı yerine getirmemenizin bir nedeni olduğunu düşünüyorum, ancak size söylemek istediğim özel bir şey olduğu için önümüzdeki Pazar günü mutlaka gelmenizi ve iyi dileklerinizi yerine getirmenizi dilerim.”
Esther Howland modern Sevgililer Günü kartına öncülük etmiş
Eğer 19. yüzyılın ortalarında sevgililer günü için bir mağazada hediye arıyorsanız, muhtemelen bir ya da iki güzel söz ile basılmış ucuz kartlar arasından seçim yapmak zorunda kalıyordunuz. 20 yaşındaki Esther Howland buradaki fırsatı gördü.
Howland’ın ailesinin bir kırtasiye dükkanı vardı ve İngiltere’de daha süslü sevgililer günü kartlarının olduğunu biliyordu. Amerikalı tüketicilerin de bu özel günü kutlamak için daha süslü bir tebrik kartına aynı derecede ilgi duyabileceğini varsayarak, özel tasarımlar ve dantel detaylar içeren kendi kartlarını yarattı. Yaptıklarını 75 sente (bugünün yaklaşık 100$) satıyordu.
Yüksek fiyatına rağmen kartları çok tutuldu ve kısa süre sonra yardım almak zorunda kaldı ve işini büyüterek başarılı New England Valentine Co. haline geldi.
İlk Kalp Şeklindeki Çikolata Kutuları 1861’in Sevgililer Günü’nde ortaya çıktı
Sevgililer Günü hediyeleri için yapılan harcamalar artmaya devam ederken, çikolata şirketi Cadbury 1861 yılında çikolatalarını kalp şeklindeki kutularda sunmak gibi yenilikçi bir fikirle ortaya çıktı. Mantık, tatlı bir hediyeye ek olarak, alıcının aynı zamanda yeniden kullanılabileceği dekoratif bir kutuya sahip olacağı yönündeydi.
Cadbury’nin şansına, bu yeni kutular çok tutuldu. Ne yazık ki, marka bu fikrin patentini almamıştı ve tasarım kısa süre içinde kafası iş yapmaya çalışan tüm çikolata üreticileri tarafından taklit edildi.
Viktorya Döneminde Yaşayan İnsanlar Sevgililer Günü’nde Kaba İfadelerle Kartlar Gönderdi
Sevgililer Günü kartları birine hislerinizi anlatmanın mükemmel bir yolu olabilir ancak Viktorya dönemi insanları için bu hislerin olumlu olması pek de gerekli değil.
Aslında Viktorya dönemi insanları, istenmeyen taliplerden tanıdıklara hatta aile üyelerine kadar herkesle çirkin, kusurlarıyla alay eden, isimsiz notlar göndermekten zevk alıyorlardı. Bu notlara uygun olarak “sirke sevgililer” adı verilmişti ve genellikle şöyle şeyler yazıyordu:
“Here’s a pretty cool reception
At least you’ll say there’s no deception,
It says as plain as it can say,
Old fellow you’d best stop away.”
Hallmark 1913 Yılında Sevgililer Günü Kartlarının Seri Üretimine Başladı
Bugün bildiğimiz tebrik kartı devi olmadan önce, yerel satıcılara ithal yabancı kartpostallar satan Joyce Clyde Hall adında sessiz bir Nebraskalı çocuktu. Liseyi bırakıp daha büyük bir pazar olan Kansas City’ye geldikten birkaç yıl sonra, giderek büyüyen bu işe kardeşini de dahil etti.
Sevgililer Günü kartlarına 1913 yılında başladılar ancak iki yıl sonra tüm operasyonlarını kül eden bir yangın gerçekleşti. Bu yangın onları kartpostallardan uzaklaştırmak yerine Sevgililer Günü dahil tüm özel günler için kendi orijinal tasarımlarına yeniden odaklanmaya teşvik etti.
İnsanlar Sevgililer Günü için Diğer Tüm Tatillerden Daha Fazla Kart Gönderiyor
Tebrik kartları üzerine bahis oynamak Hall kardeşler için iyi bir yatırım oldu ve sevgi dolu çiftlere yönelik kartların seri üretimi de aynı derecede akıllıcaydı. Bugün romantikler her yıl yaklaşık 145 milyon Sevgililer Günü kartı dağıtarak Noel’den sonra ikinci sırada. (Ve bu sadece mağazadan satın alınan çeşitler!)
Sevgililer Günü Her Yıl Milyarlarca Dolar Kazandırıyor
Para aşkı satın alamaz, ama onu ifade edebilir. En azından Amerikalılar böyle düşünüyor gibi görünüyor. 2024 yılında Sevgililer Günü harcamalarının 14,2 milyar dolara ulaştığı tahmin ediliyor. Şeker, tebrik kartları ve çiçekler insanların para harcadığı en popüler hediyeler oldu.
Şeker En Yaygın Sevgililer Günü Hediyesi
Bu Sevgililer Günü’nde ne hediye alacağınızı merak ediyorsanız, işin içinde şeker olması muhtemeldir. Şeker açık ara en popüler sevgi göstergesidir, onu tebrik kartları ve çiçekler takip eder. Eğer mücevher peşindeyseniz, fazla umutlanmayın: Amerikalıların sadece yüzde 10’u her yıl ışıltılı bir şey alıyor. Ve yüzde 1’i evcil hayvan sahibi oluyor!
COVID-19 Salgını Sırasında Sevgililer Günü Mücevher Satışları Arttı
Bir restaurantta yemek yemenin tehlikeli bir ihtimal olarak görünmesiyle (öldürücü bir virüsten daha az romantik bir hediye düşünmek zor), olağan hediye verme trendleri 2021’de biraz farklı görünüyordu. Yeme içme eksikliğini telafi etmek için talipler paralarını harcayacakları başka bir yere yöneldi: mücevher. 2021’de Sevgililer Günü mücevher satışları yüzde 15 artarak en popüler 11. hediye sıralamasından 3. sıraya fırladı.
Altı Milyon Kişi Sevgililer Günü’nde Nişanlanıyor
Kalp şeklindeki kolyeler furyasında, bazı insanlar Sevgililer Günü’nü en büyük mücevher hediyesiyle taçlandırıyor: nişan yüzüğü. Aslında, her yıl şaşırtıcı bir şekilde 6 milyon kişi bu tarihte nişanlanıyor. Noel’den sonra diz çökmek için en popüler ikinci gündür.
Sevgililer Günü, yılın bazen “nişan sezonu” olarak adlandırılan bir dönemini komple kapatır. Her yıl nişanların yüzde 40’ı Kasım ve Şubat ayları arasında gerçekleşiyor. Kasım’da aşk başkadır. 😉
Sevgililer Günü Dünyanın Her Yerinde Farklı Görünüyor
Bu yıl 14 Şubat’ta ülke dışındaysanız, gününüz nerede olduğunuza bağlı olarak farklı görünebilir. Japonya’da çikolata hediye etmesi beklenenler kadınlar oluyor. (ABD’de ise erkekler ortalama olarak kadınlardan iki kat daha fazla harcama yapmaktadır).
Norveç’te kadınlar, taliplerinin kimliğini keşfetmek için çözmeleri gereken şifreli ipuçlarıyla dolu şiirler alırlar. İtalya’da birçok farklı dile çevrilmiş romantik sözlerle sarılı çikolata kaplı fındıklar. Güney Afrika’da kadınlar, sevgililerinin isimlerini doğrudan gömleklerinin kollarına iliştiriyor.
Sevgililer Günü Filipinler’de En Yaygın Evlilik Yıldönümü
Filipinler’de evlenmek isteyen ancak nakit sıkıntısı çeken çiftler için devlet destekli toplu düğünler pratik bir çözümdür. Bu düğünlerin çoğu Sevgililer Günü’nde ülkenin dört bir yanında gerçekleşmektedir. Katılım oldukça basit; çiftlerin tek yapması gereken uygun kıyafetlerle gelip “evet” demek. Kitlesel etkinliklerin zamanlaması nedeniyle, ülkede birçok evli çift Sevgililer Günü’nü yıldönümü olarak yılın diğer günlerinden daha fazla paylaşmaktadır.
Sevgililer Günü’nde İki Bölge ABD Eyaleti Oldu.
Bir diğer Sevgililer Günü yıldönümü ise bir değil iki ABD eyaleti tarafından kutlanıyor. Oregon, sakinleri bunu hemen bilmese de 14 Şubat 1859’da 33. eyalet oldu. (Haberin telgraf, posta arabası ve buharlı gemi kombinasyonuyla ülke çapında yayılması tam bir ay sürdü). Tam 53 yıl sonra Arizona da 48. eyalet olarak yine Sevgililer Günü’nde eyalet oldu.
Tüm Gösterişe Rağmen, Amerikalılar Sevgililer Günü Konusunda İlgisiz
Amerikalılar Sevgililer Günü’nde ne kadar çok harcama yapsa, ne kadar çok hediye gönderse ve ne kadar çok evlenme teklifi etse de, neredeyse hiç kimse bu günü sevmiyor – en azından diğer bayramları sevdikleri kadar. Harris Anketi, insanların sadece yüzde 1’inin Sevgililer Günü’nü en sevdikleri tatil günü olarak belirttiğini ve bunun da Anma Günü ve İşçi Bayramı ile aynı sırada yer aldığını ortaya koydu. Tüm o çikolatalar ve çiçekler bir hiç uğruna!